షీబా ...washing body(with image)

మొత్తానికి వెలుగు ప్రాజెక్ట్ లో జాయిన్ అయ్యాను,అదేంటో తెలియక పోయినా. మా ప్రాజెక్ట్ డైరెక్టర్ గిరిజా శంకర్ గారు. ఇప్పుడు కడప జె.సి. ఆయన మాకు ఎప్పుడూ బాస్ లాగా లేరు. అతను తన సీట్ లో ఆఫీస్ రూం లో కూర్చుని ఉండగా ఎప్పుడూ చూడలేదు. ఎప్పుడూ మా మధ్యన, క్రింద కార్పెట్ పైన కాళ్ళు చాపుకొని కూర్చునే వారు. మా ట్రైనింగ్ లో మొట్టమొదట రూల్ అందరు క్రింద కూర్చోవాలి. ఎందుకంటే పల్లెల్లో పనిచేసేప్పుడు స్టైల్ గా పెద్ద ఆఫీసర్ వచ్చారన్నట్లు కుర్చీలో కూర్చోవటంతోనే మనకి ప్రజలకి మధ్య దూరం మొదలవుతుంది అని చెప్పారు. ఇలాంటి చిన్న చిన్న విషయాలే అయినా పెద్ద తేడా చూపించే ఎన్నో విషయాలు ఆచరించి మరీ చూపించేవారు.ఎప్పుడో చిన్నప్పుడు ట్యూషన్లో క్రింద కూర్చోవటమే తప్ప తరువాత అంత కుర్చీలు అలవాటైన చాలమందికి మొదట్లో రోజుకి 18 గంటలు క్రింద కూర్చోవాలంటే కస్టంగా వుండేది. నాకు కూడా చిన్నప్పుడు ఎప్పుడో వచ్చిన కాళ్ళ జాయింట్ దగ్గర కమిలిపోయి బండబారిపోయిన చర్మం మళ్ళీ ఫ్రెష్ గా కమిలిపోయింది. ఈ ఒక్క చర్మమే కాదు ఈ ప్రొఫెషన్లోకి వచ్చాక నా మొత్తం చర్మం కలర్ మారిపోయింది. కొన్నిరోజులయ్యక ఫీల్డ్ నుండి ఇంటికెళ్తే మా మమ్మీ చేపలమ్ముకునేదానిలా తయారయ్యవేంటే అని అడిగింది. అంత కరక్ట్ గ ఎలా అడిగిందో! నా పోస్టింగ్ ఒక సీ కోస్ట్ మండలం. వజ్రపుకొత్తూరు. వుండటం కూడా సముద్రపు ఒడ్డున ఇల్లు. తినేది వంజరం చేపల బ్రేక్ ఫాస్ట్, కొరమీను చేపల లంచ్, సొర చేపలతో డిన్నర్, ఎండుచేపల స్నాక్స్, పీతలు, మెత్తళ్ళు ...వగైరా వగైరా. అసలు నేను ఊరు లోపలికి ఎంటర్ అవుతున్ననటే ముందే తెలిసిపోతుంది నా వాసనకి అని మా ఇంట్లో ఏడిపించేవాళ్ళు.ఒక వేళ నాకు పెళ్ళి చెయ్యాలంటే కనీసం నెల ముందుగా నన్ను మంచి సువాసనలు కలిపిన నీళ్ళల్లో నానబెట్టాలేమో అని నాకే అనుమానం వచ్చింది. కాకపోతే ఆ బాధ లేకుండా ఇంకో చేపల కంపుకొట్టే కొలీగ్ నే పెళ్ళి చేసుకున్నాను కాబట్టి పెద్ద ప్రాబ్లెం రాలేదు.

సరే ఇక మా ట్రైనింగ్ విషయానికి వద్దాము. మేము మొత్తం 50 మంది టీం మెంబెర్స్. శ్రికాకుళం అన్ని మండలాలకి 3 నుండి 5 మంది వరకు మెంబర్స్ చొప్పున పోస్టింగ్. అదికూడా మొదట 15రోజుల ట్రైనింగ్ తరువాత సడణ్గా టీంస్ చేశి ఫీల్డ్ కి పంపారు. మాకు మొత్తం వెలుగు జిల్లాలన్నిటికంటే చాలా మంచి ట్రైనింగ్ దొరికింది. మొదటి 6 నెలలు ఎక్కువ రోజులు ట్రైనింగ్ లో వుండే వాళ్ళం. మాకు ట్రైనర్ గా ఐ.ఎ.ఎస్ ఆఫీసర్స్ ట్రైనింగ్ ఇచ్చే అమిత్వా ముఖర్జీ గారిని రిసోర్స్ పర్సన్ గా తీసుకున్నారు.ఆ తరువాత అలాంటి ట్రైనర్ ని నేను చూడలేదు.మాకు ట్రైనింగ్ కో-ఆర్డినేటర్ గా షీబా అనే రాజస్థాని ఆమెని నియమించారు. అసలు మా ట్రైనిగ్ కధలో షీబా నే హీరోయిన్. మేము చూస్తే పక్క శ్రికాకుళం యాసలో మాట్లాదే తెలుగు తప్ప ఏదీ రాని 50 మంది కొత్తవాళ్ళం. షీబా చూస్తే హిందీ, ఇంగ్లీష్ తప్ప తెలుగు మాట్లాడదు. మా టీం మొత్తంలో నేనూ శాంతా అని ఇంకో అమ్మాయి మాత్రం ఇంగ్లిష్ అర్ధం చేసుకొని మాట్లాడగలము. అదికూడా అప్పటికి అర కొరగా.  అందువలన మా ఇద్దరిని ఆస్థాన ట్రాన్స్ లేటర్లుగా నియమించారు. కొన్ని రోజులయ్యాక శాంత ని తప్పించారు. కారణం షీబా చెప్పేది తప్పించి శాంతాకి వచ్చింది చెప్తుందని అందరికీ అర్ధమైపోవటం వల్ల.సో నా పని అప్పడప్పడ తాండ్ర అయిపోయింది.అంటే షీబా చెప్పింది నిద్రపోకుండా విని అర్ధం చేసుకోవాలి, దాన్ని అదే విధంగా తెలుగులో అర్ధం అయ్యేలా మా వాళ్ళకి చెప్పాలి. మళ్ళీ మా వాళ్ళు అడిగేది హిందీ లోనో, ఇంగ్లిష్ లోనో షీబా కి చెప్పాలి.చచ్చినా మీటింగ్ జరిగేటప్పుడు నేను కదలడానికి లేదు. మిగిలిన వాళ్ళందరికీ నిద్రవస్తే అక్కడే పడుకుని హాయిగా నిద్రపోయినా పరవాలేదు అనేంత స్వతంత్రం ఇచ్చారు. కొన్ని రోజులకి మా టీం అందరికి మాట్లాడటం సరిగా రాకపోయినా షీబా చెప్పేది బాగా అర్ధం అయ్యేది. నేను ఒక చిన్న విషయం కొంచెం వేరుగా చెప్పినా వాదించేవాళ్ళు. షీబా కి కూడా తెలుగు మాట్లాడటం రాదు కానీ అర్ధం అయిపోతుండేది. నా సెన్సార్ కటింగ్లు కూడా తిరిగి అడిగేసేది. మొత్తానికి నాకు ఇంగ్లిష్ బాగా వచ్చేసింది. అంతే కాదు ఏది చెప్పిన రెందు మూడు బాషల్లో చెప్పటం కూడా ఆటోమ్యాటిక్ గా అలవాటైపోయింది. అంటే ఫ్రెండ్స్ తో , ఇంత్లో కూడా అలాగే మాట్లాడ సాగాను. అందరూ ఏడిపించే వాళ్ళు. షీబాని తిట్టుకోవాలంటే నన్ను పిలిచి మరీ తిట్టి ఇది షీబా కి ట్రాన్స్లేట్ చెయ్యి అని చెప్పే వాళ్ళు.అటు మీటింగ్లో ప్రశాంతత లేక, బయట టీంలో వాళ్ళతో ఎగతాళి చెయ్యబడుతూ...దీన్నే అప్పడప్పడ తాండ్ర అంటారు. ట్రైనింగ్ అంటే ఒక విషయం కాదు, ఒక వారం కాదు. 6 నెలల పాటు అహా అక్కడ పనిచేసినంత కాలం ప్రతి నెల ఏదో ఒక ట్రైనింగ్ జరిగింది. ఎప్పుడూ ఎదో ఒక విషయం మీద. ఎవరో ఒక కొత్త రెసోర్స్ పర్సన్.రోజుకు 18 గంటలు అంటే వుదయం 7,8 నుండి రాత్రి 12 వరకు కూడా జరిగేది.ఆతరువాత కూడా గ్రూప్ వర్క్స్ తెల్లవార్లూ చేసే వాళ్ళం. నిద్ర ఆకలి లాంటివి వుండేవి కాదేమో.ఇప్పుడు ఆలోచిస్తే అలా ఎలా వున్నాము అనిపిస్తుంది. ఆ ట్రైనింగ్ విధానంలో వున్న గొప్పతనం అది.

ట్రైనింగ్ అంత (పార్టిసిపేటరీ)భాగస్వామ్య పద్ధతిలో జరిగింది. అంటే గ్రూప్ డిస్కషన్స్, అర్గుమెంట్స్ తో అందరూ కలసి ఒక కన్ క్లూజన్ కి వచ్చే వాళ్ళం. అప్పటివరకు నాకు ఈ ప్రొఫెషన్ గురించి ఏమీ తెలియదని అప్పుడే తెలిసింది. నాకే కాదు మా అందరికీ. ఇదొక ఇంజనీరింగ్. సోషల్ ఇంజనీరింగ్.ఇందులో మాకు అన్ని రంగాలగురించి కొంత పరిఙ్ఞనం వుండాలి. ప్రజలకు సంబందించిన అన్ని విషయాలూ మాకు కొంతైనా తెలియాలి. కనీసం ఆ సేవలందిచే వారిగురించి తెలియాలి.అవి ప్రజలకి అందుబాటులోకి ఎలా తేవాలో తెలియాలి. ఆరోగ్యం,విద్య, నీరు, వ్యవసాయం, ఋతువులు, రకరకాల వ్యాపారాలు, పశువుల పెంపకం వాటి వైద్యం, చట్టాలు, హక్కులు, వివిధ పధకాలు, సంస్థలు, అంగవైకల్యం, మానసిక వైకల్యాల  గురించి, స్థ్రీలు, పిల్లలు, ముసలి వారు, వెనుకబడిన వారు, రరకాల కుల వ్యవస్థలు, బ్యాంకింగు, స్వయంశక్తి సంఘాలు, వాటి తరువాత లెవెల్, మ్యాక్స్లు, వివిధ వృత్తులు వాటి కి వున్న సమస్యలు వాటికి అవసరమైన సపోర్టింగ్ ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే అంతే లేదు. ఈ సమస్యలు నాలెడ్జె తో పాటు ప్రజలతో పనిచేసే వారిగా మా ప్రవర్తన, మాకు తప్పక వుండాల్సిన విలువలు, ప్రజలతో రాపో పెంచుకోవటానికీ, సమస్యలు వారికి అర్ధమయ్యేలా తెలియ చేయటానికీ వుపయోగించాల్సిన కొన్ని మాధ్యమాలు (నాటకం, పాట, స్కిట్,మొదలైన కళా రూపాలు).ప్రభుత్వంలో వున్న వివిధ శాఖలు వాటి పని తీరు, వాటి బాద్యతలు, వివిధ అధికారులు...ఎన్నని చెప్పను.ఎన్నో అన్నిట్లో శిక్షణ ఇప్పించారు. 

ఇవన్నీ ఒక ఎత్తు ఐతే వచ్చే మనుషులు వారి ప్రవర్తన, వారు నిజ జీవితంలో పాటించే, ప్రవర్తించే విధానం ఒక ఎత్తు. ఒకరికి తెలిసింది 50% అయితే మేము టీం గా ఇంతమంది దగ్గరనుండి నేర్చుకున్నది ఇంకెంతో పెరిగింది. షీబా అంటే అందరికీ హడల్.కానీ తనేమీ అనదు.నిజం చెప్పాలంటే షీబా రాజ్యం నడిచింది అని అందరూ అనేవారు. తను అనుకున్న విధంగా ప్రాజెక్ట్ నడవాలని చూసేది. మిగిలిన జిల్లాలలో కంటే చాలా భిన్నంగా చెయ్యాలనే షీబా ఆలోచన వల్ల కొన్నాళ్ళు శ్రికాకుళం ప్రాజెక్ట్ వెనకపడింది అని మిగిలిన వాళ్ళంటారు. మేము మాత్రం (నేను మాత్రం) అలా అనుకోలేదు. చాలా ఐడీలిస్టిక్ గా వెళ్ళలని ప్రయత్నించాము.కానీ అలా కంటిన్యూ చెయ్యటం కుదరలేదు. షీబా చాలా మొండి మనిషి. గవనమెంటు నడిపే ప్రాజెక్టులు చాలా పెద్దవి. అటువంటి చోట అన్నీ ఖచ్చితంగా ఇలాగే జరగాలి అంటే కుదరదు.100 లో 90% మంది సాధారణ వ్యక్తులు. వారి మద్య షీబా ఊహించే ఐడియల్ పరిస్థితి చాలా కష్టం. ఏది ఏమైనా షీబా చాలా మందికి కష్టం అయింది.నాకు మాత్రం చాలా విషయాలలో ఇష్టమైనది. కానీ విచిత్రం ఏమిటంటే షీబా తో నేను మాత్రమే ఎల్లప్పుడూ వాదించేదానిని గొడవపడేదానిని.అందరి మన్సులో వుద్దేశ్యం షీబాకి కానీ, పి.డి.గారికి గానీ చెప్పగలిగే ధైర్యం నేను మరో 2,3 మంది మాత్రమే చేసేవారు. 

షీబా ఒక సిద్ధాంతం నమ్మింది.అన్నిటికీ, అన్ని వాదనలకి ఒకటే సమాధానం, తను పాటించే సిద్ధాంతం ఒక పెద్ద చార్ట్ మీద పెట్టి అన్నిటికంటే ఎత్తులో పెట్టేసింది.ఎవరేమడిగినా చార్టు చూపించేది.(chart is given above) ఎవరైన ఎక్కువ తక్కువగా వాదిస్తే వెంటనే "హూస్ నాలెడ్జ్ కౌంట్స్?" అని అడిగేది షీబా. షీబా మా అందరికి ఒక వింత.తనకి ఎలా వుండాలనిపిస్తే అలా వుండేది. తెల్లగా ఎత్తుగా బ్రౌన్ రంగు జుట్టుతో ఫారిన్ అమ్మయిలా వుంటుంది.ఎడమచేతి వాటం. బోజనం కూడా ఎడమ చేతితోనే. షీబా దెబ్బకి మా శ్రికాకుళం టీం అంతా ఇంగ్లిషే మాట్లాడే వాళ్ళం. వచ్చినా రాకపోయినా సరే. తను కూర్చునే విధానం, నడక, బట్టలు వేసుకునే పద్ధతి అన్నే మాకు వింతే. చిన్నప్పటినుండీ విదేశాలలో పెరిగింది,కానీ గ్రామాలలో పనిచేసింది. 

బాబూ రావ్ అని మా టీం లో ఒకతను వుండేవాడు. అతను మంచి కళాకారుడు. ఎంత పెద్ద మీటింగ్ అయినా, ఎంత వ్యతిరేకత వున్న వారినైనా తన మాటలతో పాటలతో మైమరిపించేసేవాడు. కానీ ఇంగ్లీష్ అంటే మాత్రం చాలా కష్టపడి ప్రయత్నించేవాడు. ఒకసారి మేమంతా ఒక గ్రామానికి మొదటిసారిగా పి.ఎం.ఎల్.పి(పార్టిసిపేటరీ మైక్రో లెవెల్ ప్లానింగ్) చెయ్యతానికి వెళ్ళము. అదే  గ్రామంలోని తుఫాన్ బిల్డింగులో మా బస. బోరింగులదగ్గర స్నానాలు. ఆడవాళ్ళందరం (షీబా తప్ప) తుఫాన్ బిల్డింగులో వున్న స్నానాల గది ఉపయోగించేవాళ్ళం.ఒకరోజు ఎవరూ రాని సమయం చూసి ముఖ్యం గా షీబా రాని టైము చూసి (షీబా ఎప్పుడూ సిగ్గుపడతం, మొహమాటపడటం చెసేది కాదు, అందుకని అబ్బాయిలే ఆమెదగ్గర సిగ్గుపడే వాళ్ళు)బోరింగ్ దగ్గర స్నానాలు మొదలు పెట్టారు. కాపలాగా బాబూరావుని పెట్టారు. కాని వాళ్ళ అదృష్టం కొద్ది షీబా అటు వైపు దూసుకుంటూ వచేస్తుంది. అది చూసి బాబూరావు హడావిడిగా షీబాని ఆపాడు. 

షీబా: వై? వై ఆర్ యు స్టాపింగ్ మి బాబూ రావ్ ?   

బాబూ రావు: మేడం దేర్, జెంట్స్ వాషింగ్ మేడం. యు నో గో

షీబా: వై? వాట్ ఆర్ దే వాషింగ్? ఐ విల్ సీ

బాబూ రావు: నో మేడం. దే ఆర్ వాషింగ్ దెయిర్ బాడీస్

షీబా:??????  వేర్?

బాబూరావు: ఎట్ బోర్ 

అబ్బాయిలు బోర్ దగ్గర స్నానం (వాషింగ్ బాడీ) చేస్తున్నారు మీరు వెళ్ళొద్దు అని చెప్పడానికి వచ్చిన తిప్పలు షీబాకి ఒక్క ముక్క అర్ధం కాలేదు. 

ఇలా షీబా బాధితులు ఎందరో మాలో. కానీ అన్నీ మా ఎదుగుదలకే ఉపయోగపడ్డాయి.మొండిగా మాతో ప్రజలతో కలిసి పనిచేసేప్పుడు ప్రజల అవసరాలు, ప్రజలదగ్గర వున్న వనరులను మాత్రమే పరిగణనలోకి తీసుకొని, ప్రజలతోనే ప్లాన్ చేయించి(వారి పరిస్తితి,శక్తి,టైము వాళ్ళకే తెలుసు కనుక)ప్రజల నిర్ణయంతోనే వారి భాగస్వామ్యం 100% వుండేలా చాలా రియలిస్టిక్ వుండాలని పట్టుపట్టి మరీ ప్లాన్స్ తయారు చేయించింది.గ్రామాలలో చాలా కష్టాలు పడ్డాము. ఎందుకంటే, గ్రామస్థులు ఎప్పుడు అన్నీ గవర్నమెంటు ఇస్తే తీసుకోవాలని చూస్తారు.షీబా అలా చేసే ప్లాన్ ని ఒప్పుకోదు. అది జరగదు, వారి వనరులతో మాత్రమే వుండే ప్రణాలికకి,ప్రాజెక్టులకు సుస్థిరత వుంటుంది అనేది తన వాదన. అది చాలా నిజం. ఆ నిజం కొన్ని సంవత్సరాలు పనిచేస్తే కానీ అనుభవం కాలేదు.